timere, ne

Das Forum für professionelle Latinisten und Studenten der Lateinischen Philologie

Moderatoren: Zythophilus, marcus03, Tiberis, ille ego qui, consus, e-latein: Team

timere, ne

Beitragvon marcus03 » Sa 12. Mär 2022, 15:45

Wann nimmt man bei timere, ne PFA + esse?

Timeo, ne hostes hoc momento oppugnent.

Timeo, ne hostes mox/cras/ ... oppugnaturi sint. ?

Worauf kommt es dabei an? Stimmt meine Vermutung?
marcus03
Pater patriae
 
Beiträge: 11399
Registriert: Mi 30. Mai 2012, 06:57

Re: timere, ne

Beitragvon Tiberis » Sa 12. Mär 2022, 16:54

Grundsätzlich steht bei Verben des Fürchtens immer die sog. kleine Zeitenfolge, also im Nbs. entweder Konj. Präsens oder Imperfekt, egal ob dieser strenggenommen nachzeitig ist oder nicht.
timeo, ne hostes urbem oppugnent steht also unabhängig davon, wann die Feinde angreifen (In der Regel sowieso nachzeitig in Bezug auf den Zeitpunkt des Befürchtens).
Konj. Futur (bzw. dessen Umschreibung) würde allenfalls ausdrücken, dass die Feinde "im Begriff" sind, die Stadt anzugreifen.
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: timere, ne

Beitragvon marcus03 » Sa 12. Mär 2022, 17:42

Danke, daran hatte ich nicht gedacht. :klatsch:
marcus03
Pater patriae
 
Beiträge: 11399
Registriert: Mi 30. Mai 2012, 06:57

Re: timere, ne

Beitragvon Sapientius » Sa 12. Mär 2022, 18:43

Wann nimmt man bei timere, ne PFA + esse?


Wenn sie die Panzer schon betanken.
Sapientius
Censor
 
Beiträge: 910
Registriert: Mi 8. Jan 2020, 09:00

Re: timere, ne

Beitragvon ille ego qui » Sa 12. Mär 2022, 22:39

Laut der sog. Schulgrammatik beschränkt sich die Coniugatio periphrastica im Konjunktiv auf zwei Kontexte:

1. quin-Sätze
2. ind. Fragesätze

Eine sehr hilfreiche Faustregel.
Gelegentlich findet sich die C.P. allerdings auch darüber hinaus, z.B. in der ersten Catilinarie:

7.1
Meministine me ante diem xii Kalendas Novembris dicere in senatu fore in armis certo die, qui dies futurus esset ante diem vi Kal. Novembris, C. Manlium, audaciae satellitem atque administrum tuae?


Man beachte, dass hier auch die (strenge) Logik der Consecutio temporis verletzt wird ... :-)

Valete!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: timere, ne

Beitragvon ille ego qui » Sa 12. Mär 2022, 22:48

Exemplarisch habe ich mal gesucht nach:

time- + ne + -atur-

https://latin.packhum.org/search?q=%23t ... 23&first=1

Mit dieser Kombination hat sich keine einzige Stelle gefunden. Mir ist persönlich auch noch nie eine Stelle begegnet - jedenfalls nicht, seit ich diese "Regel" im Studium gelernt habe.

Als "Regel" wurde mir, genauer gesagt, mitgegeben: "Finalsätze werden als gleichzeitig behandelt". Und es handelt sich ja nach Verben des Fürchtens um Final- bzw. Begehrsätze.
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: timere, ne

Beitragvon Tiberis » So 13. Mär 2022, 00:56

ille ego qui hat geschrieben:Exemplarisch habe ich mal gesucht nach:

time- + ne + -atur-


Mit dieser Kombination hat sich keine einzige Stelle gefunden.


:?
warum hast du danach gesucht? Das stand ja gar nicht zur Diskussion.
Dennoch: Warum sollte es diese Kombination nicht geben? Gleich auf den ersten beiden Seiten im o.a. Link finden sich schon Beispiele: Cic. Lucullus 135,5 und de off. 1,24,4
;-)
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: timere, ne

Beitragvon Medicus domesticus » So 13. Mär 2022, 09:20

Zuweilen steht schon die Coniugatio periphrastica nach Verba timendi in Finalsätzen:

tu dies noctisque cruciaris, cui nec sat est quod est et id ipsum ne non diuturnum sit futurum times. (Cic. parad.18)

siehe auch MBS § 463 (1) b und c.. :book:
Medicus domesticus
Dominus
 
Beiträge: 7238
Registriert: Di 9. Dez 2008, 11:07

Re: timere, ne

Beitragvon ille ego qui » So 13. Mär 2022, 09:55

Tiberis hat geschrieben:
ille ego qui hat geschrieben:Exemplarisch habe ich mal gesucht nach:

time- + ne + -atur-


Mit dieser Kombination hat sich keine einzige Stelle gefunden.


:?
warum hast du danach gesucht? Das stand ja gar nicht zur Diskussion.
Dennoch: Warum sollte es diese Kombination nicht geben? Gleich auf den ersten beiden Seiten im o.a. Link finden sich schon Beispiele: Cic. Lucullus 135,5 und de off. 1,24,4
;-)


-atur- => -aturus,a,um/i,ae,a

-tur- hätte mir zu viele Stellen gebracht, in denen -tur- einfach irgendwie in Wörtern vorgekommmen wäre ...

Ein technischer Hinweis zu PHI: Hätte ich wirklich die Endung -atur gesucht, wäre es selbstmörderisch, danach keine Raute zur Markierung eines Wortendes zu setzen :-)
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: timere, ne

Beitragvon ille ego qui » So 13. Mär 2022, 09:56

Medicus domesticus hat geschrieben:Zuweilen steht schon die Coniugatio periphrastica nach Verba timendi in Finalsätzen:

tu dies noctisque cruciaris, cui nec sat est quod est et id ipsum ne non diuturnum sit futurum times. (Cic. parad.18)

siehe auch MBS § 463 (1) b und c.. :book:


optime!
Ille ego, qui quondam gracili modulatus avena
carmen et egressus silvis vicina coegi,
ut quamvis avido parerent arva colono,
gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
arma virumque cano ...
ille ego qui
Augustus
 
Beiträge: 6888
Registriert: Sa 3. Jan 2009, 23:01

Re: timere, ne

Beitragvon Tiberis » So 13. Mär 2022, 11:00

ille ego qui hat geschrieben:-atur- => -aturus,a,um/i,ae,a


alles klar. Ich sollte wieder mal zum Augenarzt (habe den Bindestrich am Silbenende nicht wahrgenommen) :oops:
ego sum medio quem flumine cernis,
stringentem ripas et pinguia culta secantem,
caeruleus Thybris, caelo gratissimus amnis
Benutzeravatar
Tiberis
Pater patriae
 
Beiträge: 11862
Registriert: Mi 25. Dez 2002, 20:03
Wohnort: Styria

Re: timere, ne

Beitragvon ClaudiaK » So 13. Mär 2022, 13:17

Noli timere, ne praemature pluat, collis et herbae liquore egeant.
Marce, quid censes? :wink:
Zuletzt geändert von ClaudiaK am So 13. Mär 2022, 17:40, insgesamt 1-mal geändert.
Benutzeravatar
ClaudiaK
Proconsul
 
Beiträge: 439
Registriert: Di 1. Dez 2020, 08:07
Wohnort: Saxonia et Anhaltium

Re: timere, ne

Beitragvon medicus » So 13. Mär 2022, 14:02

@ClaudiaK:
Marcus quidem nec agricola nec rusticus est. :wink:
medicus
Augustus
 
Beiträge: 6623
Registriert: Do 9. Dez 2010, 11:39

Re: timere, ne

Beitragvon ClaudiaK » So 13. Mär 2022, 14:29

Est, ut dicis mi medice carissime, neque agricola neque rusticus est, sed homo cultus et peritus naturae observandae et Latine describendae. Nescio an voluptate capiatur alios homines nisi peritos linguae Latinae nobis proponi. :-D
Zuletzt geändert von ClaudiaK am So 13. Mär 2022, 18:10, insgesamt 3-mal geändert.
Benutzeravatar
ClaudiaK
Proconsul
 
Beiträge: 439
Registriert: Di 1. Dez 2020, 08:07
Wohnort: Saxonia et Anhaltium

Re: timere, ne

Beitragvon marcus03 » So 13. Mär 2022, 15:25

medicus hat geschrieben:Marcus quidem nec agricola nec rusticus est.

Rure quidem oriundus est. :)
marcus03
Pater patriae
 
Beiträge: 11399
Registriert: Mi 30. Mai 2012, 06:57


Zurück zu Lateinische Philologie



Wer ist online?

Mitglieder in diesem Forum: 0 Mitglieder und 5 Gäste